Podatek od spadku

Nabycie spadku wiąże się nie tylko ze wstąpieniem w prawa i obowiązki spadkodawcy. Wskutek tego powstaje po stronie spadkobiercy obowiązek zapłaty podatku od spadku. Powstaje on z dniem, w którym postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku staje się prawomocne, albo z chwilą zarejestrowania przez notariusza, sporządzonego przez niego aktu poświadczenia dziedziczenia. Jeżeli z kolei fakt nabycia spadku nie został zgłoszony do właściwego urzędu skarbowego, obowiązek ten powstaje w momencie powołania się przed organem skarbowym na nabycie własności określonych przedmiotów w drodze spadkobrania.

Zasady opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn reguluje ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Według jej przepisów obowiązkowi podatkowemu podlegają wszyscy spadkobiercy, a wysokość podatku uzależniona jest od tego, do której z grup podatkowych spadkobierca należy oraz od tzw. wartości czystej spadku (tj. kwoty uzyskanej po potrąceniach obciążeń spadkowych). W pierwszej kolejności należy więc ustalić do której grupy podatkowej należymy, co pozwoli też na określenie kwoty wolnej od podatku.

Obliczenie kwoty wolnej od podatku polega na zsumowaniu wartości rynkowej majątku spadkowego z wartością darowizn otrzymanych od spadkodawcy w ciągu 5 poprzednich lat. Jeżeli wartość majątku spadkowego, uzyskana po odliczeniu od niego długów i innych zobowiązań majątkowych, nie przekracza obowiązującej nas kwoty wolnej od podatku, nabycie spadku nie podlega obowiązkowi podatkowemu.

Jeżeli natomiast wartość spadku jest wyższa niż kwota wolną od podatku, podatnik musi złożyć w urzędzie skarbowym, zeznanie podatkowe informujące o nabyciu w drodze spadkobrania rzeczy lub praw majątkowych. Zeznanie to składa się w ciągu miesiąca od momentu powstania obowiązku podatkowego, na druku formularza SD-3 i SD -3/A. Należy do nich dołączyć także dokumenty, z których wynika podstawa opodatkowania. Płatności podatku trzeba dokonać w ciągu 14 dni od chwili otrzymania decyzji naczelnika urzędu skarbowego, z której wynika wysokość obliczonego przez urząd skarbowy podatku.

Pamiętać należy, że podatek od spadku obliczany jest tylko od kwoty nadwyżki ponad kwotę wolną od podatku. Stawki podatku są zróżnicowane w zależności od tego, do której grupy podatkowej należymy.

I grupa podatkowa:

II grupa podatkowa:

III grupa podatkowa:

Małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, brat, siostra, ojczym i macocha nabywający spadek, mogą skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadku. W tym celu, nie później niż 6 miesięcy od dnia, w którym uprawomocniło się sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub od dnia, w którym zarejestrowany został akt poświadczenia dziedziczenia, należy zgłosić w urzędzie skarbowym nabycie spadku. Służy do tego formularz SD-Z2. Obowiązek dokonania tego zgłoszenia nie występuje gdy wartość czystego majątku spadkowego jest niższa niż kwota 9.637 zł.

W przypadku gdy o nabyciu spadku dowiemy się po upływie okresu 6 miesięcy, nadal przysługuje nam prawo do zwolnienia, ale jego uzyskanie jest uzależnione od spełnienia warunku zgłoszenia nabycia spadku w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o jego nabyciu oraz uprawdopodobnienia tego faktu.

Jeśli kwestie związane z nabyciem spadku budzą jakiekolwiek wątpliwości, warto je wyjaśnić w sposób, który nie przyniesie negatywnych konsekwencji – najlepiej skonsultować się z radcą prawnym, który dysponuje odpowiednią wiedzą i doświadczeniem.